آرتروز لگن چیست و راههای درمان جراحی و غیر جراحی آن به چه صورت میباشد

آرتروز لگن یا ساییدگی مفصل ران چه علائمی دارد و درمان آن چگونه است

نویسنده: دکتر مهرداد منصوری “متخصص ارتوپدی”

آرتروز لگن همان ساییدگی مفصل ران است که به آن استئوآرتریت هم میگویند و مهمترین بیماری غضروف این مفصل است. مهمترین مفصل لگن مفصل ران است و در آرتروز لگن مفاصل ران دچار ساییدگی و خرابی میشوند.

در ساییدگی یا آرتروز، غضروف مفصلی نازک و خراب میشود و به دنبال آن استخوان اطراف مفصل هم دچار تخریب و سایش میگردد. مهمترین علامت ساییدگی و آرتروز مفصل ران درد کشاله ران و لنگش و محدودیت حرکتی است.

در این مقاله شما با علل بوجود آورنده آرتروز و ساییدگی لگن و مفصل ران و با علائم و روش های درمان آن آشنا میشوید.

آرتروز و ساییدگی مفصل روندی طبیعی است

هر مفصل از دو استخوان تشکیل شده که در کنار یکدیگر قرار گرفته و نسبت به هم حرکت میکنند. برای تسهیل این حرکت و کاهش اصطکاک، محل تماس این دو استخوان باید صاف و لغزنده باشد و این وظیفه به عهده غضروف است. مفصل ران هم همین خاصیت را دارد.

غضروف لایه ای نرم و ارتجاعی به رنگ سفید براق است که روی استخوان ها را در محلی که مفصل را تشکیل میدهند میپوشاند. بر روی سر استخوان ران و درون حفره استابولوم که مفصل ران را درست کرده اند لایه ای از غضروف وجود دارد.

با افزایش سن و با شروع روند پیری، همانگونه که پوست چروکیده میشود و رنگ مو به سفیدی میگراید تغییراتی در غضروف مفصلی نیز اتفاق میفتد که مهمترین آنها نازک شدن لایه غضروفی و تغییر جنس غضروف است.

غضروف دیگر آن شادابی و خاصیت ارتجاعی و کلفتی کافی برای محافظت از مفصل را ندارد و  نتیجه آن کاهش حرکت یا خشکی مفصل و درد مفصلی است.

به این روند آرتروز لگن یا ساییدگی مفصل ران میگویند.

تصویر سمت چپ یک مفصل طبیعی و تصویر سمت راست یک مفصل سائیده شده را نشان میدهد

همانطور که گفتیم این اتفاقات، قسمتی از روند طبیعی افزایش سن است ولی در افراد مختلف شدت و ضعف دارد.

در بعضی افراد زودتر ایجاد شده و یا شدیدتر است و بعضی دیگر از افراد آن را کمتر تجربه میکنند. بعضی عوامل مانند وزن زیاد یا انجام کارهای بدنی خاص میتوانند این روند را تسریع کنند.

گاهی اوقات شدت آرتروز لگن یا سائیدگی مفصل ران متناسب با سن بیمار نیست و تنها در این زمان است که میتوان به این روند نام بیماری را اطلاق کرد.

آرتروز لگن در زنان بیشتر از مردان دیده میشود و بعضی عوامل مانند شکستگی ها و یا عفونت ها و یا دیگر بیماریهای اسکلتال میتوانند ایجاد آن را سرعت دهند.

استئوآرتریت یا آرتروز یکی از شایعترین علل درد اندام در انسان ها است و ممکن است زمینه خانوادگی داشته باشد. یکی از مفاصل مستعد آرتروز مفصل ران یا هیپ است که ممکن است به علت نیروها و فشارهای زیادی باشد که به این مفصل وارد میشود.

علت ایجاد آرتروز لگن یا ساییدگی مفصل ران چیست

مهمترین عللی که موجب بروز آرتروز لگن میشوند عبارتند از

علائم و روش تشخیص آرتروز مفصل لگن و ساییدگی مفصل ران یا هیپ

عللی که موجب بروز ساییدگی و آرتروز لگن و مفصل ران میشوند در ابتدا تنها تغییراتی در غضروف مفصلی ایجاد میکنند. مهمترین این تغییرات نازک شدن لایه غضروفی و تغییر جنس غضروف است.

غضروف دیگر آن شادابی و خاصیت ارتجاعی و کلفتی کافی برای محافظت از مفصل را ندارد.

بدنبال تغییر در غضروف استخوان زیر آن سخت و محکم و کلفت میشود و گاهی در درون آن کیست های کوچکی بوجود میاید. بتدریج در لبه مفصل استخوان های اضافه ای رشد میکنند که به آنها استئوفیت Osteophyte میگویند.

کپسول مفصلی هم بتدریج ضخیم و کلفت شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد.

علائم آرتروز لگن چیست

اولین علائم آرتروز یا ساییدگی لگن احساس خشکی و ناراحتی گنگی در ناحیه کشاله ران و باسن و یا حتی ناحیه ران است. این مشکلات بخصوص در صبح وقتی بیمار از خواب بیدار میشود بیشتر است و ممکن است بتدریج در طول روز کمتر شود.

بتدریج با شدت یافتن بیماری، این احساس بصورت درد در میاید. این درد در هنگام فعالیت های بدنی شدیدتر شده و با کمی استراحت بهتر میشود.

با شدیدتر شدن آرتروز لگن، درد دیگر حتی با استراحت هم خوب نشده و حرکت مفصل بشدت کم میشود به عبارت دیگر مفصل خشک میشود.

بتدریج ممکن است بیماری آنقدر شدید شود که لایه غضروفی کاملا از بین رفته و در سطح مفصل، استخوان روی استخوان حرکت کند.

در این وضعیت حرکت مفصل بطور طاقت فرسایی دردناک بوده و توانایی خم و راست شدن ران و یا چرخش ران بشدت کم میشود.

بیمار برای کاهش شدت درد مجبور میشود اندامش را کمتر حرکت بدهد و کمتر راه برود و همین امر موجب میشود بتدریج عضلات اطراف ران و باسن ضعیف شده که نتیجه آن ایجاد لنگش در حین راه رفتن است

در موارد پیشرفته آرترزو لگن، ممکن است طول اندام تحتانی کاهش یابد.

بیمار مبتلا به ساییدگی لگن در حین راه رفتن میلنگد. علت این لنگش میتواند درد، ضعف عضلات لگن، محدودیت حرکت مفصل و کوتاهی اندام باشد.

         

شخیص آرتروز یا ساییدگی لگن چگونه است تصاویر رادیولوژی استئوآرتریت و تخریب مفصل ران راست

برای تشخیص آرتروز لگن، پزشک ابتدا با شما در مورد علائمی که احساس میکنید صحبت کرده و در باره شدت و زمان شروع و دیگر خصوصیات آن اطلاعاتی از شما کسب میکند.

سپس اقدام به معاینه مفصل ران شما بصورت خم و راست کردن و چرخاندن آن کرده تا مقدار حرکت مفصل و شدت درد را متوجه شود. او راه رفتن شما را میبیند تا متوجه شود آیا شما لنگش دارید یا خیر.

در نهایت، روش های تصویر برداری مثل رادیوگرافی به تشخیص بیماری کمک میکند. در تصویر رادیوگرافی از مفصل، چون غضروف نازک شده است فاصله مفصلی یا فاصله بین دو استخوانی که مفصل را تشکیل داده اند و در حد چند میلیمتر است کاهش پیدا میکند و در کناره های استخوان های تشکیل دهنده مفصل استخوان اضافی دیده میشود.

آرتروز لگن یا ساییدگی مفصل ران چگونه درمان میشود

روند استئوآرتریت یا آرتروز لگن قابل برگشت نیست ولی میتوان تا حدی مانع از پیشرفت آن شد. به بیان دیگر وقتی یک مفصل سائیده شده است به وضعیت قبلی خود برنمیگردد.

پس هدف از درمان آرتروز لگن چیست. هدف درمان کاهش درد و دیگر مشکلات بیمار و کند کردن روند پیشرفت بیماری است. برای این کار پزشک ممکن است از اقدامات غیر جراحی استفاده کرده یا اقدام به عمل جراحی کند.

درمان جراحی ساییدگی و آرتروز مفصل ران چیست

 در مواردی که شدت ساییدگی یا آرتروز لگن آنقدر زیاد باشد که اقدامات فوق نتواند درد بیمار را کاهش دهد میتوان از درمان های جراحی استفاده کرد. در حین عمل جراحی میتوان از روش های زیر استفاده کرد.

به پشت دراز بکشید و هر دو زانو را خم کنید. شکم را منقبض کنید، باسن را به اهستگی از کف زمین بلند کنید و ۵ ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را در ۲ نوبت ۱۰ مرتبه‌ای تکرار کنید.

ابداکشن یا دور کردن لگن از بدن

به پهلو به گونه‌ای دراز بکشید که پای دردناک قرار بگیرد. پای جراحی نشده را جهت حفظ تعادل خم کنید. عضله چهارسر را منقبض کنید و در این بین زانو را تا حد امکان صاف نگه دارید. پا را به آهستگی به سمت بالا ببرید و پا را به آرامی بالا و پایین ببرید. این حرکت را در ۲ نوبت ۲۰ مرتبه‌ای تکرار کنید.

چنانچه شما از مشکل آرتروز لگن رنج می برید و به ناچار مجبور به انجام عمل جراحی در این ناحیه شده اید برای برگشت به زندگی عادی و افزایش کیفیت زندگی و رهایی از درد در فعالیت های روزانه نیاز به انجام تمرینات ورزشی مناسب جهت تقویت عضلات و همچنین انجام حرکات کششی برای ایجاد بهترین شرایط در عضلات این ناحیه احتیاج دارید در کلینیک کاردرمانی رها همکاران ما با ارائه پروتکل های تمرین درمانی و حرکات اصلاحی مناسب با نیاز شما روند بهبودی و برگشت شما به فعالیت های روزمره را تسریع می‌کنند تمرینات تقویتی و کششی پس از انجام اعمال جراحی از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد چنانچه پس از جراحی پروتکل توانبخشی مناسب انجام نگیرد درد شما بازگشته و مشکلات سابق در فعالیت های روزمره گریبانگیر شما خواهد بود کلینیک کاردرمانی رها با بهره گیری از متخصصین کاردرمانی و همچنین کارشناسان ارشد حرکات اصلاحی و بیو مکانیک ورزشی توانایی ارائه خدمات در زمینه حرکات اصلاحی و تمرین درمانی را به شما عزیزان دارا میباشد

کلینیک کاردرمانی رها واقع در غرب تهران در خیابان جنت آباد آماده ارائه خدمات در زمینه های
کاردرمانی در سکته مغزی
کاردرمانی در ضربه مغزی
کاردرمانی در ضایعه نخاعی
کاردرمانی در بیماری‌های ام اس پارکینسون گیلن باره دیستروفی های عضلانی
کاردرمانی در کودکان فلج مغزی بالای ۱۰ سال میباشد
جهت تماس و دریافت وقت ارزیابی با شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید
02144427580
09125066759