چراموضوع تغذيه اهميت زیادی دارد؟
تغذيه برای حفظ سلامتی و بهداشت بدن هر فردی حائز اهميت است. اما بعد از ضايعه نخاعی، موضوع تغذيه جهت بهبود وضع کلی بدن ، ايجاد و حفظ وزن مناسب و همچنين کمک به تنظيم عملکرد روده و مثانه از اهميت بيشتری برخوردار خواهد شد.
مصرف رژيم غذائی مناسب می تواند به پيشگيری از عوارضی نظير اضافه وزن، ناهنجاريها، و همچنين آسيب های پوستی که در طولانی مدت به همراه ضايعه نخاعی ایجاد می شوند ،کمک نمايد.
اگر رژيم غذايی به خوبی تعيين شده باشد، می تواند تمامی مواد مغذی مورد نياز بدن را تامين کند. پروتئين و روی و همچنين ويتامينهای C,A به سلامت پوست بدن کمک می نمايند. استفاده از غذاهای غنی از فيبر همراه با مصرف آب کافی، منجر به تنظيم فعالیت روده ها خواهد شد. بطور کلی، چنانچه شما بيشتر از نيازتان غذا مصرف کنيد، اضافه وزن پيدا خواهيد کرد. هدف از مصرف رژيم غذايی مناسب اين است که ضمن تامين کليه مواد مغذی مورد احتياج بدن، کالری مورد نياز نیز جهت حفظ وزن مناسب تامين شود.
چنانچه کنترل وزن بدن يک مشکل محسوب شود، می توانيد ياد بگيريد که بدون از دست دادن مواد مغذی مهم، مصرف کالری را کاهش دهيد.
در بيمارستان توانبخشی مگی ( magee ) چندين نوع رژيم غذايی برای بيماران ضايعه نخاعی بستری شده ،ارائه گشته و مراقبين آنان مجموع نيازهای غذايی آنان را مرتبا” تحت نظر دارند. علاوه بر اين، در بيمارستان مگی کارشناسان تغذيه ای وجود دارند که نيازهای غذايی هر فرد را تعيين می کنند.( اگر شما يک بيماری بستری باشيد می توانيد از پرستار يا پزشکتان در مورد رژيم غذايی تان پرس و جو کنيد. )
وزن ايده ال برای افراد نخاعی
بلافاصله بعد از ضايعه نخاعی، انرژی مورد نياز ( کالری ) و وزن ايده آل بدن، بدليل کم شدن فعاليت و تقليل بافت عضلانی کاهش پيدا می کند. بطور کلی ميزان افت کالری مورد نياز و کاهش مقدار بافت عضلانی، به سطح ضايعه نخاعی بستگی دارد. هر چه سطح ضايعه نخاعی بالاتر باشد، مقدار افت عضلانی و کالری مورد نياز افزايش پيدا می کند.
بطور کلی، ورن مناسب برای افراد پاراپلژی بين 10 تا 15 پوند(5/4تا8/6کیلوگرم) و برای افراد تتراپلژی بين 15 تا 20 پوند(8/6تا9کیلوگرم) کمتر از مقدار وزنی است که فرد قبل از آسيب خود داشته است. درهرصورت اگر وزن شما کمتر يا بيشتر از قبل از آسيب تان باشد، مي توانيد توسط يک متخصص تغذيه، وزن ايده آل بدن خود را بدست آوريد. افراد نخاعی که وزن آنان بالاتر يا کمتر از حد مناسب باشد، در معرض بسياری از عوارض آسیب نخاعی از جمله مشکلات پوستی، عفونتهای دستگاه تنفسی و عفونتهای مثانه قرار دارند.
علاوه بر سطح ضايعه نخاعی، عوامل زيادی نيز وجود دارند که بر روی کالری مورد نياز افراد اثر می گذارند از جمله سن، مقدار فعاليت بدنی، ميزان سوخت و ساز بدن و بيماريهای مزمن. بطور کلی ، ميزان کالری مورد نياز روزانه افراد پاراپلژی تقريبا” بين 13 تا 14 کالری به ازای هر پوند وزن بدن و برای افراد تتراپلژی بين 11 تا 14 کالری به ازای هر پوند وزن بدن می باشد.
نيازهای تغذيه ای در آسيب های نخاعی
يک رژيم غذايی مناسب و متعادل، از اين نظر حائز اهميت است که مواد مغذی مورد نياز بدن را به اندازه کافی تامين می نمايد. آشنائی با روش انتخاب غذاها از بين هرم گروههای غذايی، باعث می شود که تنوع بيشتری در جيره غذايی شما ايجاد شود . افراد مبتلا به آسيب نخاعی لازم است که عادات غذايی فعلی خود را با زمان قبل از آسيب مقايسه کنند. ممکن است ضرورت پیدا کندکه اين افراد جهت کمک به بهبود عوارضی از جمله يبوست، اسهال، ضايعه پوستی و غيره ، ميزان مصرف پروتئين، فيبر، مايعات يا مواد مغذی خود را تغيير دهند.
اولين قدم جهت شناخت رژيم غذايی سالم اين است که نحوه کاردستگاه گوارشی خود را بشناسيد. در واقع ،غذا سوختی است که در بدن شما جريان دارد. با اين وجود، درهر يک از مراحل گوارش، انرژی ( حاصل از کربوهيدارتها و چربی ) ، پروتئين، فيبر، آب، ويتامينها و مواد معدنی مورد استفاده قرارمی گیرند تا انرژی، پروتئين، فيبر، آب، ويتامين ها و مواد معدنی موجود در غذاها جذب بدن شوند.
نگاهی کلی بر نحوه گوارش
در دهان، غذا خرد شده و با بزاق دهان مخلوط می گردد. اين مسئله باعث می شود که غذا برای گوارش آماده شود و بلعيدن آن نيز آسانتر گردد. مری لوله عضلانی بلندی است که غذارا به سمت پائين و به داخل معده هل می دهد. حرکات موجی شکل ماهيچه ها که غذا را در طول دستگاه گوارش به جلو می راند پريستا لسيس ( Peristalsis) ناميده می شود.
معده با حرکات چرخشی خود غذا را به يک شبه مايع تبديل می کند و آن را به داخل روده حرکت می دهد. اولين بخش روده ، روده کوچک است.
بعضی از مواد مغذی در معده جذب می شوند، ولی عمده جذب مواد مغذی در روده کوچک انجام می شود. عروق خونی ريز موجود در روده ذرات غذايی هضم شده (مواد مغذی ) را جذب نموده و سپس در سرتاسر بدن پخش می نمایند.
برخی از مواد غذايی نظير فيبر نمی توانند در بدن جذب گردند. اين قبيل ذرات غير قابل جذب ،به داخل روده بزرگ رانده می شوند.
انجام فرآيند گوارش نيازمند مقدار زيادی آب است. در روده بزرگ، آب بوسيله بدن جذب می شود و باقیمانده مواد زائد نیزمدفوع را تشکيل می دهند. مدفوع در روده بزرگ تجمع پيدا می کند ،تا زمانيکه طی حرکات پريستالسيس وارد راست روده شده و از آنجا به خارج از بدن دفع می گردد.
گروههای غذايی
غذای روزانه هرفرد، حداقل بايستی شامل مواد زير باشد:
گروه گوشت، ماهی و پرندگان
- مصرف دو تا سه وعده در روز، و در مجموع حدودا” به میزان 5 تا 7 اونس ( 141 تا 198 گرم ) در روز کافی است.
- اين گروه غذايی ،پروتئين، روی و آهن موردنیازبدن را تامين می کند.
- بهتراست که برشهای بدون چربی گوشت را انتخاب کنيد و پوست مرغ را نیزجدا نمائيد.
- بهتراست که اين گروه از مواد غذايی را پخته، آب پز و يا برشته کنيدو ازسرخ کردن آنها درون چربيهائی مثل روغن، کره، مارگارين، چربیهای حيوانی، روغنهای تردکننده وازاین قبیل خودداری نمائید.
گوشت ها و مواد غذايی که پروتئين بالائی دارند: عبارتنداز
گوشت گاو ، گوساله ، گوشت بره . لوبيای خشک ، گوشت پرندگان، کره ی بادام زمينی،گوشت ماهی و غذاهای دريايی، انواع آجيل وخشکبار، تخم مرغ، سفيده تخم مرغ، پنير، تخم مرغ هم زده
مصرف گوشت های با چربی زياد را محدود کنيد. از جمله :
- انواع گوشت های چربی دار
- انواع پنير های چرب ( از جمله چيدار و غيره )
- گوشت سوسيس ( تمام انواع آن ) ،هات داگ ( تمام انواع آن )
گروه ميوه و سبزيجات
- 5 تا 6 وعده در روز ميوه مصرف کنيد.
- هر وعده سبزی شامل نصف فنجان سبزيجات پخته و يا يک فنجان سبزی خام است.
- هر وعده ميوه شامل يک قطعه متوسط از ميوه جاتی نظير سيب، گلابی و پرتقال،نصف موز يا گريپ فروت،4/3 فنجان توت،يک فنجان هندوانه يا خربزه،ویا2/1 فنجان آب ميوه می باشد.
- اين گروه از مواد غذايی ويتامين ها، مواد معدنی و فيبرموردنیازبدن را تامين مي کند.
- بهتر است که تا حد امکان نوع تازه ی این مواد انتخاب شوند ،در صورت عدم امکان از مواد منجمد استفاده گردد.
- مطمئن شويد که يکی از سبزيجات سبز و زرد که حاوی ويتامين آ هستند را حتما”مصرف کرده باشيد.
- موادی که حاوی ويتامين C زيادی هستند ازجمله مرکبات، توت فرنگی، گوجه فرنگی و يا کلم بروکلی را بطور روزانه مصرف نمائيد.
گروه شير و لبنيات
- دو يا سه وعده در روز از فرآورده های لبنی يا ساير غذاهايی که از شير تهيه می شوند، را مصرف نمائيد.
- هر وعده معادل يک فنجان است.
- اين گروه ازمواد غذايی ،پروتئين، کلسيم و ويتامينهای D, B, A را تامين مي کنند. البته افراد نخاعی ممکن است نسبت به مصرف کلسيم و سنگهای کليوی نگرانی داشته باشند و تمايل دارند که مصرف لبنيات را در جيره غذايی خود محدود و يا قطع کنند. ولی اين کار توصيه نمی شود.بطورکلی مقدار زيادی از کلسيم بدن در نتيجه ی بی تحرکی و طی فرآيندهای طبيعی مربوط به دفع کلسيم که ناشی از فقدان تحمل وزن بدن روی استخوان است، از استخوانها دفع می گردد. بنابراين مهم است که وعده های توصيه شده در مورد لبنيات و فرآورده های غنی از کلسيم را حتما”مصرف نمائيد. ( علاوه بر فراورده های لبنی، کنسروهای ساردين و سالمون نيز منبعی خوبی از کلسيم محسوب می شوند. )
- تو صیه می شود که از فرآورده های لبنی کم چرب و يا شير کم چرب استفاده نمائيد تا ميزان مصرف کالری و چربی شما کمتر شود.
انواع شير
انواع شیروفراورده های آن عبارتنداز:شيرهای غنی شده، شيرهای 1درصد و 2درصد ، شير کم چرب يا بدون چربی ،سرشير، بستنی، ، پنير، دسر پودينگ ( که حاوی آرد برنج و تخم مرغ است شبيه فرنی ) ،فرنی، ماست.
گروه نان و غلات
- روزانه 6 تا 11 وعده ازنان و محصولات غلات مصرف نمائيد.
- اين گروه ازموادغذائی ويتامينهای گروه B و فيبر مورد نياز بدن را فراهم می کند.
- سعی کنید نانهای تهيه شده از جوکامل و يا غنی شده و يا غلات پرک نشده استفاده نمائيد.
انواع نان و غذاهای نشاسته ای
انواع آن شامل: نان ها ( همه نوع آن ) ، انواع بيسکویت ها و کلوچه،کيک های ميوه ( مثل پای سيب) و کراکر، انواع ماکارونی، انواع غلات ( گرم يا سرد ) ، ذرت و غذاهای تهيه شده با آرد ذرت، برنج و فرآورده های حاصل از آن. سيب زمينی وانواع، چيپس ، انواع لويبا و حبوبات خشک و پخته شده .
گروه چربی
- سه تا چهار وعده در روز، و درهر وعده يک قاشق چايخوری از گروه مواد چربی استفاده کنيد.
- اين گروه، کالری و ويتامين های K,D,E,A موردنیازبدن را فراهم می کند.
- چربيهای جامد نظير کره و مارگارين دارای مقدار زيادی از چربيهای اشباع شده هستند ومی توانند باعث افزايش کلسترول خون شما شوند. بنابراين بهتر است که از چربيهای مايع نظير روغن های مايع استفاده کنيد و بطور کلی مقدار کل چربی مصرفی خود را محدود نمائيد.
انواع غذاهائی که حاوی مقدارزیادی چربی هستند:
انواع گوشتهای پرورده و نمک زده، گوشتهای دودی، انواع کالباس ،دنبه، پوست پرندگان، آواکادو، انواع روغن، کره، مارگارين ، انواع زيتون، ، انواع مواد روغنی و افزودنيهای تردکننده گوشت، مايونز، انواع چاشنی سالاد، پنير خامه ای، انواع خامه، انواع آجيل و تخمه.
“همواره سعی کنید فرآورده های بدون چربی يا کم چرب را انتخاب کنيد تا مقدار چربی مخصوصا” چربی های اشباع شده وعده های غذايی شما کاهش پيدا کند”.
مواد مغذی که اهمیت خاصی دارند
پروتئین
بطورکلی بعد از بروز آسيب نخاعی، نياز شما به پروتئين ممکن است بيشتر شود. مصرف پروتئين ،به اندازه کافی به حفظ سلامتی کمک کرده و از آسيب پوست و عفونت ها جلوگيری می نمايد.
ãفهرست خلاصه ای که درزیر ارائه شده کمک می کند تا شما بتوانید ميزان مصرف پروتئين خود را اندازه گيری کنيد. (ارقام تقريبی هستند ).
| مواد غذايي |
ميزان وعده غذايی |
پروتئين ( بر حسب گرم ) |
| گوشت، مرغ، ماهی |
3 اونس |
21 |
| تخم مرغ |
1عدد |
7 |
| حبوبات خشک |
1 فنجان |
14 |
| کره بادام زمينی |
2 قاشق سوپ خوری |
14 |
| شير |
1 فنجان |
8 |
| پنير |
2 اونس يا 2 فنجان |
14 |
| نان / غلات |
1 وعده |
2 |
| سبزيجات |
نصف فنجان |
2 |
| یک اونس برابر است با 35/28 گرم و یک شانزدهم پوند. |
غذاهای حاوی پروتئين زياد و چربی کم
گوشت گوساله کباب شده، گوشت استيک کبابی، ماهی پخته شده ، مرغ پخته شده، گوشت بوقلمون، تخم مرغ مخلوط ،شيرکم لاکتوز، شيرکم چرب 1درصد و 2درصد ،ماست ( معمولی و کم چرب )، پنيرهای روستايی، پنير سوئيسی، نخود، سالاد تن و جوجه، لوبيا قرمز، فرنی، ماست چرخ کرده
فيبر
فيبر چيست ؟
فيبر بخشی از گياهان است که در بدن انسان نمی تواند هضم شود. وبطورکلی به دو نوع اصلی تقسیم می شود:
1) فيبرهای غير قابل حل: معمولا” انواعی از فيبر هستند که بعنوان مواد خوراکی سبوس دار مطرح می باشند و در واقع بخشهای چوبی يا ساختمان گياهان را شامل می شوند نظير پوست ميوه جات و سبزيجات، پوسته خارجی ( سبوس ) دانه گندم .
2) فيبرهای قابل حل :موادی هستند که غير قابل حل در آب بوده و در آب به شکل لعاب غلیظ درمی آیند. حبوبات، آردجو، انواع گل کلم و مرکبات همگی دارای فيبرهای قابل حل هستند .بخصوص سبوس جو منبع بسيار خوبی ازاین نوع فيبرها محسوب می گردد.
چرا فيبر برای بدن مفيد است؟
فيبرهای غير قابل حل، معمولا” باعث تسريع عبور مواد از دستگاه گوارش مي شوند،در حالی که فيبرهای قابل حل ،اغلب سبب کندی عبور مواد مي گردند. ولی از آنجائی که هر دو نوع فيبر آب را جذب می کنند، هر دو باعث نرمی و حجيم شدن مدفوع شده و مانع يبوست می شوند. شواهدی وجود دارد که نشان می دهند فيبرهای قابل حل می توانند در کاهش ميزان کلسترول خون موثر باشند. بطورکلی فيبرهای غيرقابل حل در پيشگيری و درمان يبوست مفيد هستند.
چه غذاهايی حاوی فيبر هستند؟
حبوبات : يکی از بهترين منابع برای هر دو نوع فيبر (قابل حل و غير قابل حل )محسوب مي شوند. يک وعده شامل 2/1 فنجان از انواع حبوبات پخته مثل لوبيا قرمز، لوبيای چشم بلبلی، و انواع دیگر لوبيا در حدود 4 تا 7 گرم فيبر دارند، که تقريبا” نيمی از آن قابل حل است.
سبوس : سبوس گندم تقريبا” بطور کامل غيرقابل حل است و برای برطرف کردن يبوست عالی می باشد. سبوس در تمامی فرآورده های حاصل از گندم سبوس دار يافت می شود. سبوس جو نيز حاوی مقدار زيادی فيبر است بطوری که بيش از نيمی از آن قابل حل می باشد.
ميوه جات: معمولا” مصرف ميوه ها با پوست سالم آنها توصيه می شود. بطور کلی ميوه جات منبع بسيار عالی از فيبرهای غير قابل حل هستند. به علاوه ، بيش از نيمی از فيبر موجود در سيب، هلو، آلو، موز و مرکبات قابل حل است.
غلات کامل(باپوست) :تا حد امکان حبوبات سبوس دار، نان و کراکرهای تهيه شده از غلات کامل مصرف نمائيد. برنج قهوه ای يا برنج وحشی نيز فيبر ( عمدتا” غيرقابل حل ) زيادی دارند و موجب تنوع وعده غذايی می شوند.
سبزيجات : تمامی سبزيجات که به رژيم غذايی افزوده می شوند تا حدی دارای فيبرهای غيرقابل حل هستند. کلم بروکلی، هويج خام و گل کلم، منابع غنی از فيبرهای قابل حل می باشند.
ذرت بو داده :يک ماده غذايی عالی و کم کالری ( موقعی که بدون کره و مواد روغنی تهيه شده باشد) حاوی فيبر به حساب می آيد.
چگونه می توان فيبر را به رژیم غذايی اضافه کرد؟
فيبر بايستی به تدريج به رژیم غذائی اضافه شود. افزايش سريع و مقدار خيلی زياد فيبر می تواند باعث ايجاد اسهال ، نفخ و گرفتگی روده ها شود. بايدسعی گردد از منابع متنوع فيبر استفاده شود. ميوه ها، سبزيجات و غلات مختلف مصرف کنيد تا کمک کند که انواع مواد مغذی مورد نیاز بدن شما تامين گردد. همراه با مصرف فیبر بايد مقدار زيادی آب بنوشيد. چراکه فيّبر مقدار زيادی آب جذب می کند. در واقع رژيم غذايی غنی از فيبر در صورتی مي تواند يبوست را از بين ببرد که با مصرف مقدار فراوان آب همراه باشد.
موادغذائی که حاوی فيبرزیادی هستند:
سبزيجات تازه ،انواع ميوه ها با پوست، حبوبات سبوس دار، جوی سبوس دار ( جو کامل ) ، انواع آجيل و خشکبار ، بادام زمينی، ميوه های خشک، نخود و لوبيای خشک و کنسرو شده ،سالاد سبوس يا کلوچه های تهيه شده از گندم سبوس دار،سيب زمينی با پوست، رشته فرنگی تهيه شده از گندم سبوس دار، نان های تهيه شده از گندم سبوس دار، ذرت بو داده ، بيسکويت های کراکر.
مايعات
بعد از ضايعه نخاعی نيازبدن به مايعات افزايش پيدا می کند ،به خصوص موقعی که سعی در بهبود زخمها داشته باشيم. از آنجا که بهبودی و حفظ عملکرد بدن نيازمند مايعات است،کاهش مايعات بدن منجر به کندتر شدن فرآيند بهبودی خواهد شد. بنابراین اطمينان حاصل کنيد که روزانه حداقل 10 تا 12 فنجان از نوشيدنی های مختلف( بدون کافئين) نوشيده باشيد. اگر به هر دليلی برای نوشيدن مايعات محدوديت دارید، لازم است که با گروه توانبخشی خودتان صحبت کنيد، تا آنچه که با نيازهای شما مطابقت دارد، را تعيين نمايند.
انتخاب نوشيدنی (بدون کافئين)
نوشيدنی های بدون قند و کالری از جمله آب ، تمامی نوشابه های رژيمی،لیموناد ، آب معدنی های بدون قند ، چای سرد بدون قند، چای کم رنگ
هت اطلاع از میزان کالري موجود در نوشیدنیها به جدول زير توجه نمائيد.
| نوشيدنی ( 8 اونس یا 228گرم) |
مقدار کالری |
مقدار قند |
| آب |
0 |
0 |
| آب سيب |
112 |
7 |
| عصاره زغال اخته |
150 |
9/4 |
| عصاره انگور |
125 |
7/8 |
| عصاره گريپ فروت ( با داروهای مصرفی واکنش نشان می دهد، بهتر است پرهيز شود) |
88 |
5/5 |
| چای يخ کم کافئين ( که با قند ساخته شده ( |
87 |
5/5 |
| ليموناد ( شربت آبليمو) |
138 |
8/6 |
| نوشابه گازدار بدون کافئين |
100 |
6/1 |
| نوشابه گازدار رژيمی بدون کافئين |
0 |
0 |
بخاطر داشته باشيد که :
نوشيدن نوشابه های کافئين دار باعث می شود که با مصرف آنها ،بدن مقدار زيادی از مايعات را از دست دهد. بنابراین همیشه به رنگ ادرارتان توجه داشته باشيد(زرد کمرنگ ايده آل است ) ،زيرا به شما کمک می کند که بفهميدآیا به اندازه کافی مايعات مصرف کرده ايد يا خير. بعضی از موادغذائی نظير بستنی ، بستنی یخی ، آب يخ، آب هندوانه و انواع ژله ها و ماست چرخ کرده می توانند بعنوان نوشيدنی محسوب شوند ،زيرا حاوی مقدار خيلی زيادی (2/1 فنجان از آنها تقريبا” معادل 4 اونس )آب هستند. در ماههای گرم تابستان، نياز به مصرف مايعات بيشتر می شود ،زيرا مقدار زيادی از آب بدن شما از طريق تعريق کاسته می شود. نوشيدنی های الکتروليت دار نظير نوشابه های انرژی زا ضرورت ندارد و حتی مفيد هم نيستند. مگر اينکه پزشک شما مصرف آنها را مجازتشخیص دهد. هنوز هم برای بيشتر افراد، آب به عنوان بهترين گزينه محسوب می شود.
بررسی وضعيت تغذيه و مشاوره
کنترل وضعیت غذائی
تمامی بيماران نخاعی بايد از نظر تغذيه بوسيله متخصصين يا برنامه ريزان اين رشته تحت نظر قرار داشته باشند. معمولا”مشاوران تغذيه نتايج حاصله از بررسي ها و آزمايشات مربوطه را درخواست می کنند. بطور کلی، افراد نخاعی بايستی در هر روز 5/2 تا 3 ليتر مايعات مصرف نمايند.اما بسياری از افراد از اين موضوع بی اطلاعند که نوشابه هايی نظير آب ميوه و نوشابه های گازدار معمولی حاوی مقدار قابل توجهی قند و کالری هستندو مصرف زياد آنها به آسانی و ناخواسته باعث اضافه وزن می شود. بنابراين، عمده مايعات مصرفی بيماران نخاعی را بايستی آب و ساير نوشيدنی های بدون قند و کافئين تشکيل دهد.
معيارهاي مورد استفاده جهت تعیین نیاز به انجام مشاوره تغذيه ،از این قرارند :
- اشکال در صرف غذا از طريق خوراکی به دلايل مختلف از جمله : افسردگی، اختلال در بلع ( مشکل قورت دادن ) يا ناهنجاريهای گوناگون .
- چنانچه آلبومين ( که شاخص مقدار پروتئين در بدن فرد است)کمتر از 2/3 ميلی گرم بر پوند ( mg/dl )باشد.
- اشکال در جويدن و قورت دادن غذا
- کاهش وزن ناخواسته ای که جديدا” ايجاد شده باشد.
- چنانچه وزن بدن کمتر از 90درصد يا بيشتر از 120درصداز وزن ايده آل افراد نخاعی باشد.
- نياز به آموزش های تغذيه ای
- تغذيه از طريق لوله ( TPN )
ارزيابی رژیم غذائی
هر يک از اعضای گروه درمانی می توانند توصيه های لازم را به بیمار ارائه دهند و يا قادرند شرايط را طوری تسهيل کنند که بتواند با پزشکان، مشاوره نمائيد. تمامی کسانی که دستورات غذايی را از پزشک خود دريافت مي دارند، بوسيله متخصصين تغذيه يا برنامه ريزان رژيم غذايی تحت ارزيابی کامل قرار می گيرند.
مشاوره های تغذيه در باره موضوعات زير ارائه می شوند:
- ارزيابی وضعيت عادی وفعلی مصرف غذا که از طريق دهان وارد بدن می شود.
- ارزيابی وزن فعلی و معمول بدن فرد
- برآوردمقدار نياز بیمار به پروتئين، کالری و مايعات
- ارائه دستور غذايی متناسب با وضعيت فرد و يا وضع مصرف غذا از طريق لوله و ارائه توصيه های لازم جهت تغييرات تعيين شده
- ارزيابی نيازهای آموزشی و ارائه دستورالعمل های مختص افراد
دستورات غذايی
رژيم های غذايی بر اساس نياز بيماران و بطور اختصاصی برای هرفرد تعيين می شوند، تا در طول مدت برنامه توانبخشی ،مواد غذايی مورد نيازبدن را به حد کافی فراهم آورند. الگوهايی بصورت کلیات و در قالب طرح جهت اصلاح وضعيت تغذيه افراد با اهداف درمانی وبصورت کتابچه های راهنما توسط بيمارستان دانشگاه توماس جفرسون ارائه شده است. اين کتابچه ها در تمامی مراکز پرستاری و همچنين در کلينيک های تغذيه و مراکز توليد مواد غذايی يافت می شوند.اما بایدبيماران ترغيب شوند که همواره از دستورات غذايی منحصر به خود استفاده نمايند.
نظارت بر وضعيت غذايی افرادنخاعی
ميزان مصرف غذا از طريق دهان ، کفايت آن و رژيم غذايی تجويز شده بايد بطور منظم تحت نظر قرار داشته باشند. مقدار کالری مورد نياز وخاص هر فرد باید بوسيله کارشناسان و متخصصين تغذيه و برنامه ريزان غذايی تعیین شود.دراین راستا پرستاران بخش مربوطه، ميزان غذای مصرفی روزانه بيماران را ثبت می کنند و متخصصين و کارشناسان تغذيه ميزان کالری، پروتئين و مصرف مايعات هر بيمار را محاسبه و ارزيابی می نمايند.
يکسری برنامه های آموزشی ويژه افراد نخاعی و کلاسهای تغذيه نیز جهت اطلاع یافتن ازتغذيه مناسب و حفظ وزن ايده آل بدن، سازماندهی شده که بر اهميت استفاده از پروتئين، عدم مصرف چربی، کلسترول، کافئين و کالری بيش از حد تاکيد دارند.
مشاوره باکارکنان
ارزيابی های مربوط به وضعيت تغذيه و آموزش های مرتبط با رژيم اختصاصی افراد، تنها از طريق مشاوره صورت می گيرند. متخصصين تغذيه شاغل در مراکزوطراحان برنامه های غذايی با مشارکت و همکاری پرستاران و سایرکادردرمانی، همگی در تنظيم برنامه های مربوط به مراقبت تغذيه دخالت دارند.
منبع: مقاله: ” تغذیه در افراد دچار آسيب نخاعی” – مترجم: مهندس عباس کاشی – انتشار : مركز ضايعات نخاعي جانبازان – آبان ماه 1387 – برگرفته ازکتاب:
Patient-Family Teaching Manual-Regional Spinal Cord Injury Center of Delaware Valley-Thomas Jefferson University Hospital and Magee Rehabilitation Hospital-1993-200
کلینیک کاردرمانی رها واقع د رغرب تهران خیابان جنت آباد مرکزی کوچه هشتم غربی
هماهنگی ویزیت 02144427580 یا 09125066759
